Các câu hỏi ngay từ khi đại dịch xuất hiện: Thiệt hại về kinh tế sẽ lan rộng ra sao? Quy mô thiệt hại đến mức nào? Thiệt hại sẽ kéo dài bao lâu? Và quan trọng nhất, chính phủ cần làm gì để đối phó dường như ngày càng có nhiều đáp án.
Các đại dịch trước đây có tác động khác nhau về kinh tế, nhưng chắc chắn là nhỏ hơn nhiều. Tác động của cú sốc Covid-19 là quá lớn và đã gây ra cuộc khủng hoảng kéo dài hơn dự kiến với những con số sụt giảm GDP cao nhất kể từ Đại suy thoái.
Những dự đoán đặt hy vọng COVID-19 sẽ kết thúc trong vài tháng, vắc xin sẽ được triển khai và quá trình phục hồi sẽ bắt đầu đang trở nên ngày càng xa vời khi số ca nhiễm mới trên toàn thế giới đã liên tục phá vỡ các kỷ lục. Khủng hoảng kinh tế ngày càng sâu sắc trên quy mô toàn cầu, đang kéo dài hơn dự kiến. Quá trình hồi phục chữ V đã không xảy ra, ngoại trừ với thị trường chứng khoán.
Đại dịch đã đặt ra nhiều thách thức hơn đối với các chính sách vĩ mô, do tác động nghiêm trọng đến cả phía cầu và phía cung. Một thách thức đầu tiên đặt ra đối với các nhà hoạch định chính sách kinh tế vĩ mô trong bối cảnh đại dịch lần này là chưa bao giờ trong các quyết định đưa ra lại cần tiếng nói chung của cả các chuyên gia y tế và các nhà kinh tế.
Sự lựa chọn trong các thiết kế chính sách giờ đây không chỉ đơn giản là giữa sức khỏe và kinh tế, mà là mục tiêu "kép": tối thiểu hóa tác hại đến sức khỏe con người, đồng thời lại giảm thiểu tối đa thiệt hại đến kinh tế. Về tổng thể, một kế hoạch "tối thiểu hóa cả hai thiệt hại" từ đầu đại dịch đến nay chưa hề thay đổi tầm quan trọng, tính cấp bách và đòi hỏi các gói chính sách kích thích tài khóa và tiền tệ phải tính đến.
Đại dịch khiến các chuỗi cung ứng dừng đột ngột, dãn cách xã hội khiến cầu về nhiều loại dịch vụ gần như trở về số không, đồng thời tác động mang tính phân phối của đại dịch đòi hỏi các gói kích thích tài khóa cần được thực thi sớm, nhanh và đủ liều.
Trong bối cảnh đại dịch gây ra sự dừng lại đột ngột trong sản xuất, tiêu dùng và dịch vụ, chính sách tiền tệ có thể có tác dụng rất ít để bù đắp ngay. Tuy nhiên, do đại dịch kéo dài và quy mô tác động lớn hơn nhiều so với dự kiến đã dẫn đến sự kéo dài về thời gian và quy mô của các gói hỗ trợ, sự phối hợp lẫn nhau và việc đồng thời phải triển khai các gói hỗ trợ của các cơ quan hoạch định chính sách tài khóa và tiền tệ đã làm cho "sự khác biệt giữa chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa trở nên mờ nhạt".
Ngoài ra, sự xuất hiện của Covid-19 cũng dường như đã thay đổi quan điểm về tự do thương mại. Sự gián đoạn nguồn cung, đứt gãy của các chuỗi cung ứng cho thấy toàn cầu hóa và hội nhập có thể gặp rủi ro từ những cú sốc dịch bệnh này. Để tránh việc bị phụ thuộc vào các quốc gia khác, giảm áp lực để có nguồn cung an toàn và ổn định hơn, luồng quan điểm chủ nghĩa dân tộc và xu hướng nội địa hóa đã xuất hiện ở một số nước, kết quả là kinh tế toàn cầu sẽ bị đe dọa tăng trưởng chậm lại.
Theo: cafef
