Bộ trưởng Bộ Tài chính vừa có quyết định thành lập Tổ nghiên cứu của Bộ Tài chính về tài sản ảo, tiền ảo. Với nhiệm vụ nghiên cứu, đề xuất các nội dung chính sách, cơ chế quản lý theo chức năng, nhiệm vụ của Bộ Tài chính có liên quan đến tài sản ảo, tiền ảo.
Tổ nghiên cứu được thành lập trên cơ sở đề nghị của Chủ tịch Ủy ban chứng khoán nhà nước, Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ.
Tổ nghiên cứu gồm 9 thành viên, do ông Phạm Hồng Sơn, Phó Chủ tịch Ủy ban chứng khoán nhà nước làm tổ trưởng. Các thành viên còn lại thuộc Ủy ban chứng khoán, Vụ chính sách (Tổng cục Thuế), Vụ Tài chính các ngân hàng và tổ chức tài chính, Vụ pháp chế, Cục giám sát quản lý về hải quan, Viện Chiến lược và chính sách tài chính.
Hiện nay, hầu hết các quốc gia trên thế giới đều công nhận sự tồn tại của tiền điện tử và đã có những chính sách quản lý về tiền điện tử dưới những góc độ khác nhau thông qua việc ban hành văn bản Luật (hoặc Chỉ thị hay văn bản dưới Luật), trong đó đưa ra định nghĩa chung về tiền điện tử và các vấn đề liên quan đến tiền điện tử.
Có thể kể đến như Chỉ thị về Tiền điện tử (EU), Luật Dịch vụ Thanh toán về Tiền điện tử (Síp), Luật Hệ thống Thanh toán và Quyết toán chứng khoán (Nga), Hướng dẫn nguyên tắc đối với các tổ chức phát hành tiền điện tử (NHTW Ghana); Quy chế về tiền điện tử (Tanzania)…
Trước đó, ngày 21/8/2017, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1255/QĐ-TTg phê duyệt Đề án “Hoàn thiện khung pháp lý để quản lý, xử lý đối với các loại tài sản ảo, tiền điện tử, tiền ảo”, trong đó đã giao Bộ Tư pháp là cơ quan đầu mối rà soát, đánh giá thực trạng về tiền ảo và lập đề nghị xây dựng văn bản quy phạm pháp luật về quản lý tiền ảo, tài sản ảo; thời gian hoàn thành là trong năm 2018.
Xem ngay: Tỷ giá tiền ảo mới nhất
Đồng thời, Thủ tướng cũng đã giao Bộ Tài chính, Ngân hàng nhà nước, tiếp tục nghiên cứu để sớm có khuôn khổ pháp lý chính thức cho hoạt động của các sàn giao dịch tiền ảo, tiền mã hóa.
Mặc dù chưa được pháp luật thừa nhận nhưng tổng khối lượng giao dịch các loại tiền ảo như đồng Bitcoin, Ethereum, Litecoin... trên các sàn tiền ảo tại Việt Nam hiện tại rất lớn, lên đến hàng trăm tỉ đồng mỗi ngày.
Trước những diễn biến phức tạp, rủi ro và hệ lụy khó lường và tiêu cực của tiền ảo đối với thị trường Việt Nam, ngày 11/4/2018, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 10/CT-TTg về tăng cường quản lý các hoạt động liên quan tới Bitcoin và các loại tiền ảo tương tự khác, trong đó đã giao nhiệm vụ cụ thể cho các Bộ, ngành liên quan, Ngân hàng Nhà nước,... phòng ngừa, kiểm soát các giao dịch, hoạt động tiền ảo, giảm thiểu tối đa những tác động, ảnh hưởng tiêu cực của tiền ảo đến người dân và xã hội.
Ngày 13/4/2018, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Chỉ thị số 02/CT-NHNN về các biện pháp tăng cường kiểm soát các giao dịch, hoạt động liên quan đến tiền ảo, trong đó NHNN đã có những chỉ đạo, yêu cầu cụ thể đối với tổ chức tín dụng, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán không được thực hiện một số giao dịch, nghiệp vụ liên quan tới tiền ảo; tăng cường rà soát, báo cáo kịp thời các giao dịch, hoạt động đáng ngờ có liên quan tới tiền ảo, đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật về phòng chống rửa tiền và quản lý ngoại hối.
Theo công ty nghiên cứu thị trường tiền ảo CryptoCompare, vào cuối tháng 11/2017, 80% giao dịch Bitcoin xuất phát từ châu Á, trong đó có 4 thị trường lớn nhất là Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Việt Nam. Số lượng truy cập từ Việt Nam vào một số sàn giao dịch Bitcoin hay trang thông tin tiền ảo trên thế giới như Bittrex, Poloniex, Coinmarketcap
Từ thực tiễn phát sinh nhu cầu phát triển loại hình cung ứng phát hành tiền điện tử tại Việt Nam (do đòi hỏi cao của xu hướng phát triển công nghệ ngân hàng trên thế giới), tổ nghiên cứu tiền ảo sẽ hoàn thiện các khái niệm đề xuất khuôn khổ pháp lý quản lý tiền điện tử theo hướng phát triển các loại hình phương tiện thanh toán này một cách hợp pháp.
